Podsumowanie 2022 roku!

Kończący się właśnie rok 2022 - pomimo wojny za naszą wschodnią granicą - można nazwać rokiem całkiem udanym. Niemal wszystkie dotychczas funkcjonujące sondy kosmiczne - działają nadal - zakończyły się jedynie misje lądownika marsjańskiego InSight (można się było tego spodziewać) oraz sondy DART (zderzenie z planetoidą zgodnie z planem). Wystrzelono kilka nowych sond kosmicznych: CAPSTONE (niewielki CubeSat, który wszedł na orbitę NRHO Księżyca), Danuri (pierwsza południowokoreańska sonda księżycowa), japoński lądownik księżycowy Hakuto-R (z łazikiem Rashid) czy statek załogowy Orion (misja Artemis 1) z zestawem dziesięciu CubeSatów.

Perseverance: trzeci pojemnik zrzucony!

29 grudnia 2022 (Sol 661) łazik Perseverance zrzucił na powierzchnię marsjańską trzeci pojemnik z próbką. Próbka regolitu w zrzuconym pojemniku o nazwie "Crosswind Lake" została pobrana z niewielkiej wydmy piaskowej "Observation Mountain" 7 grudnia 2022 (Sol 639), gdy łazik znajdował się w rejonie Delta Front. Miejsce zrzutu zostało staranie wybrane - jest płaskie miejsce pozbawione większych kamieni i skał - nadano mu nazwę "Three Forks". Pierwszy pojemnik został zrzucony 21 grudnia, natomiast drugi: 23 grudnia. W ciągu kolejnych tygodni łazik zrzuci w tym miejscu jeszcze siedem rezerwowych pojemników z próbkami rdzeni skalnych.

James Webb Space Telescope rok po starcie!

Rok temu - 25 grudnia 2021 - z platformy startowej ELA-3 Gujańskiego Centrum Kosmicznego wystartowała rakieta nośna Ariane 5 z James Webb Space Telescope na pokładzie. Start przebiegł pomyślnie i 27 minut i 7 sekund po zapłonie silnika Vulcain, teleskop JWST oddzielił się od rakiety i rozpoczął samodzielny lot. W ciągu kolejnych kilku tygodni obserwatorium "budziło się do życia", by w końcu 24 stycznia 2022 wejść na orbitę halo wokół punktu libracyjnego L2 układu Słońce Ziemia. Kolejne kilka miesięcy zajęło przygotowanie teleskopu i kalibracja instrumentów JWST do prowadzenia obserwacji naukowych.

Perseverance: drugi pojemnik z próbką zrzucony

23 grudnia 2022 (Sol 655) łazik Perseverance zrzucił na powierzchnię marsjańską drugi pojemnik z próbką rdzenia skalnego. Próbka w zrzuconym pojemniku o nazwie "Megeik" została pobrana z wychodni skalnej Amalik 6 października 2022 (Sol 579), gdy łazik znajdował się już rejonie Delta Front. Miejsce zrzutu zostało staranie wybrane - jest płaskie miejsce pozbawione większych kamieni i skał - nadano mu nazwę "Three Forks". Pierwszy pojemnik został zrzucony 21 grudnia, w ciągu kolejnych kilku tygodni łazik zrzuci w tym miejscu jeszcze osiem rezerwowych pojemników z próbkami rdzeni skalnych.

Perseverance zdeponował na powierzchni Marsa pierwszy pojemnik z próbką

21 grudnia 2022 (Sol 653) łazik Perseverance zrzucił na powierzchnię marsjańską pierwszy pojemnik z próbką rdzenia skalnego. Próbka w zrzuconym pojemniku o nazwie "Malay" została pobrana z kamienia Issole 31 stycznia 2022 (Sol 337), gdy łazik znajdował się w rejonie South Seitah. Miejsce zrzutu zostało staranie wybrane - jest płaskie miejsce pozbawione większych kamieni i skał - nadano mu nazwę "Three Forks".  W ciągu kolejnych dwóch miesięcy łazik zrzuci w tym miejscu jeszcze dziewięć rezerwowych pojemników z próbkami rdzeni skalnych.

37 lot Ingenuity w atmosferze Marsa

W sobotę - 17 grudnia br. (Sol 649) - helikopter marsjański Ingenuity wykonał swój trzydziesty siódmy lot w atmosferze Marsa (dziewiętnasty w 2022 roku!). Start miał miejsce około 16:32 lokalnego czasu słonecznego na Marsie - pojazd zgodnie z planem wzbił się z lądowiska Airfield X na wysokość 10 metrów, po czym z prędkością 3,0 m/s wykonał lot w kierunku północno-zachodnim i wylądował w nowym miejscu (Airfield Y). Łącznie w trakcie 55,2 sekundy lotu helikopter pokonał dystans 62 metrów.

To prawdopodobnie koniec misji lądownika InSight

To już prawdopodobnie koniec misji lądownika marsjańskiego InSight. 18 grudnia 2022 roku w czasie zaplanowanej sesji komunikacyjnej lądownik nie nawiązał łączności z Ziemią. Jeśli kolejna sesja łączności (zapewne 21 grudnia) nie dojdzie do skutku, NASA oficjalnie zakończą jego misję. Kontrolerzy nie tracą jednak nadziei i w ciągu najbliższych dni i tygodni nadal będą nasłuchiwać sygnałów radiowych z lądownika.

Danuri (KPLO) na orbicie księżycowej

Koreański Instytut Badań Kosmicznych (KARI) poinformował, że 16 grudnia 2022 o godzinie 18:45 czasu polskiego pierwszy południowokoreański próbnik kosmiczny Danuri (znany również jako Korea Pathfinder Lunar Orbiter - KPLO) wszedł na orbitę Księżyca. 13 minutowa praca silnika rakietowego spowodowała zmniejszenie prędkości sondy o około 1500 km/h i jej przechwycenie przez grawitację Srebrnego Globu. Danuri został wystrzelony z Ziemi 5 sierpnia 2022 na pokładzie rakiety nośnej Falcon 9.

36 lot Ingenuity w atmosferze Marsa

W sobotę - 10 grudnia br. (Sol 642) - helikopter marsjański Ingenuity wykonał swój trzydziesty szósty lot w atmosferze Marsa (osiemnasty w 2022 roku!). Start miał miejsce około 16:31 lokalnego czasu słonecznego na Marsie - pojazd zgodnie z planem wzbił się z lądowiska Airfield X na wysokość 10 metrów, po czym z prędkością 5,5 m/s wykonał około 55-metrowy lot w kierunku północno-zachodnim, po czym zawrócił i wylądował ponownie w tym samym miejscu (Airfield X). Łącznie w trakcie 60,5 sekundy lotu helikopter pokonał dystans 110 metrów.

Czternasty przelot Parker Solar Probe w "pobliżu" Słońca

11 grudnia 2022 sonda słoneczna Parker Solar Probe po raz czternasty przeleciała w pobliżu Słońca. Największe zbliżenie sondy do powierzchni Słońca (8,5 milionów kilometrów) miało miejsce o godzinie 14:16 czasu polskiego - sonda poruszała się wówczas z prędkością 586 863 km/h. Jest to już piąty z kolei tak bliski przelot tej sondy obok naszej gwiazdy - pierwszy (rekordowy pod względem prędkości) miał miejsce 21 listopada 2021, drugi 25 lutego 2022, trzeci 2 czerwca 2022, natomiast czwarty 6 września br.

Lądownik Hakuto-R w drodze na Księżyc

W niedzielę 11 grudnia 2022 o godzinie 8:38:13 czasu polskiego z platformy startowej SLC-40 Cape Canaveral Space Force Base wystartowała rakieta nośna Falcon 9 z lądownikiem księżycowym Hakuto-R oraz orbiterem księżycowym Lunar Flashlight na pokładzie. 46 minut i 59 sekund po starcie lądownik odłączył się od drugiego stopnia rakiety, kilka minut później - w 53 minucie i 9 sekundzie lotu - od rakiety odłączył się także niewielki CubeSat Lunar Flashlight. Obydwa próbniki znalazły się na księżycowej trajektorii balistycznej, a następnie nawiązały łączność ze swoimi centrami kontroli naziemnej.

Perseverance: tranzyt Deimosa na tle tarczy Słońca

Łazik Perseverance był świadkiem kolejnego niezwykłego zjawiska na marsjańskim niebie. Zdarzenie to miało miejsce 5 grudnia br. (Sol 637) - wówczas to lewa kamera Mastcam-Z łazika uchwyciła około 1-minutowy (bo trwający od 9:08:44 do 9:09:39 lokalnego czasu słonecznego na Marsie) tranzyt jednego z księżyców Marsa - Deimosa - na tle tarczy Słońca. W odróżnieniu od wcześniejszego tranzytu Fobosa (z 18 listopada br.), Deimos dosłownie tylko "musnął" tarczę Słońca.

NEO Surveyor - nowy poszukiwacz planetoid NEO

6 grudnia 2022 amerykańska agencja kosmiczna NASA poinformowała o wyborze do realizacji nowej misji obserwacyjnej: NEO Surveyor. Celem misji obserwatorium jest kontynuacja programu poszukiwania obiektów bliskich orbicie Ziemi (z ang. Near Earth Object - NEO). Szczególnym celem jest poszukiwanie oraz określenie orbit większości planetoid potencjalnie niebezpiecznych (PAH) o średnicach ponad 140 metrów. Obserwatorium będzie również zdolne do wykrycia kilkudziesięciu tysięcy nowych obiektów NEO o rozmiarach do 30 metrów.

Perseverance pobrał drugą próbkę regolitu

W środę - 7 grudnia 2022 (639 dzień marsjański) - łazik Perseverance pobrał z niewielkiej wydmy - Observation Mountain - drugą próbkę marsjańskiego regolitu (piasku, drobnych kamyków). Pierwszą taką próbkę pobrano 2 grudnia br. (Sol 634). Wcześniej (w październiku) wykonano analizy porównawcze składu regolitu za pomocą przyrządów SHERLOC, PIXL, WATSON. Użyto również instrumentów SuperCam (laser) oraz kamery Mastcam-Z.

35 lot Ingenuity w atmosferze Marsa

W sobotę - 3 grudnia br. (Sol 635) - helikopter marsjański Ingenuity wykonał swój trzydziesty piąty lot w atmosferze Marsa (siedemnasty w 2022 roku!). Start miał miejsce około 16:37 lokalnego czasu słonecznego na Marsie - pojazd zgodnie z planem wzbił się z lądowiska Airfield X na rekordową wysokość 14 metrów, po czym z prędkością 3,0 m/s wykonał lot w kierunku północno-zachodnim, po czym wylądował w obrębie Airfield X. Łącznie w trakcie 52 sekund lotu helikopter pokonał dystans 15 metrów.

Perseverance pobrał pierwszą próbkę piasku

Po pobraniu piętnastu rdzeni skalnych oraz jednej próbki atmosferycznej przyszedł czas na nowy typ materiału. W piątek - 2 grudnia 2022 (634 dzień marsjański) - łazik Perseverance pobrał z niewielkiej wydmy - Observation Mountain - pierwszą próbkę marsjańskiego regolitu (piasku, drobnych kamyków), której nadano nazwę "Atmo Mountain". Wcześniej (w październiku) wykonano analizy porównawcze składu regolitu za pomocą przyrządów SHERLOC, PIXL, WATSON. Użyto również instrumentów SuperCam (laser) oraz kamery Mastcam-Z.

Perseverance pobrał piętnastą próbkę skały

W sobotę - 24 listopada 2022 (626 dzień marsjański) - łazik Perseverance pobrał z wychodni skalnej "Hidden Harbor" piętnasty rdzeń skalny, któremu nadano nazwę "Kukaklek". 29 listopada (Sol 631) pojemnik z próbką został zakręcony, prawidłowo uszczelniony i zmagazynowany. Wcześniej 9 listopada (Sol 612) za pomocą specjalnego przyrządu zeszlifowano wierzchnią, zwietrzałą warstwę z tej skały, następnie w kolejnych dniach wykonano analizy porównawcze składu za pomocą przyrządów SHERLOC, PIXL, WATSON. Użyto również instrumentów SuperCam (laser) oraz kamery Mastcam-Z.

Perseverance zarejestrował kolejne zaćmienie Słońca na Marsie!

Kamera łazika Perseverance zarejestrowała kolejne zaćmienie Słońca. 18 listopada br. (Sol 621) lewa kamera Mastcam-Z łazika marsjańskiego Perseverance uchwyciła około 30-sekundowe (bo trwające od 13:54:14 do 13:54:44 lokalnego czasu słonecznego na Marsie) częściowe zaćmienie Słońca przez jeden z księżyców Marsa - Fobosa (bardziej przypomina to tranzyt Fobosa na tle tarczy Słońca).

34 lot Ingenuity w atmosferze Marsa

We wtorek - 22 listopada br. (Sol 625) - helikopter marsjański Ingenuity wykonał swój trzydziesty czwarty lot w atmosferze Marsa (szesnasty w 2022 roku!). Start miał miejsce około 16:39 lokalnego czasu słonecznego na Marsie - pojazd zgodnie z planem wzbił się z lądowiska Airfield X na wysokość 10 metrów, po czym (po około 18 sekundach) wylądował w tym samym miejscu. Był to tylko krótki lot testowy po zainstalowaniu w komputerze pokładowym helikoptera nowego oprogramowania nawigacyjnego.

Perseverance pobrał czternastą próbkę skały

W czwartek - 6 października 2022 (579 dzień marsjański) - łazik Perseverance pobrał z wychodni skalnej "Amalik" czternasty rdzeń skalny, któremu nadano nazwę "Mageik". Pierwszą próbkę z tej wychodni pobrano 2 października br. (Sol 575). Wcześniej 26 września (Sol 569) za pomocą specjalnego przyrządu zeszlifowano wierzchnią, zwietrzałą warstwę z tej skały, następnie w kolejnych dniach wykonano analizy porównawcze składu za pomocą przyrządów SHERLOC, PIXL, WATSON. Użyto również instrumentów SuperCam (laser) oraz kamery Mastcam-Z.

Artemis 1 - Orion i dziesiątka CubeSatów w końcu wystrzelona!

16 listopada 2022 o godzinie 7:47:44 czasu polskiego z platformy startowej SLC-39B Kennedy Space Center wystartowała potężna rakieta SLS z bezzałogową kapsułą Orion na pokładzie. O godzinie 9:45:20 statek Orion odłączył się od górnego stopnia rakiety (ICPS) i rozpoczął samodzielny lot w kierunku Księżyca. Po wykonaniu manewru hamującego w pobliżu Księżyca, statek wejdzie na na tzw. odległą orbitę wsteczną (z ang. distant retrograde orbit - DRO). Po kilku dniach statek opuści orbitę DRO i 11 grudnia kapsuła powróci na powierzchnię Ziemi. 

Start misji Hakuto-R/Rashid nie wcześniej niż 22 listopada

Japońska firma ispace poinformowała, że start jej lądownika księżycowego Hakuto-R (misja M1) z pierwszym arabskim łazikiem księżycowym Rashid, będzie miał miejsce nie wcześniej niż 22 listopada br.  Opóźnienie umożliwia m.in. spokojne przeprowadzenie operacji załadunku paliwa do lądownika. Wcześniejsze plany zakładały start w okresie pomiędzy 9 a 15 listopada.

CAPSTONE wszedł na orbitę NRHO Księżyca

Amerykańska Agencja Kosmiczna NASA poinformowała, że dziś (14 listopada) niewielki próbnik księżycowy CAPSTONE przeprowadził manewr korekcyjny i o godzinie 1:39:09 czasu polskiego  pomyślnie wszedł na księżycową orbitę NRHO. W ciągu najbliższych kilku dni sonda wykona jeszcze dwa dodatkowe manewry korekcyjne, które odpowiednio ukształtują tę orbitę.

Start Łuny 25 znów opóźniony!

Dyrektor generalny NPO Ławoczkin - Władimir Kołmykow - ogłosił kolejne opóźnienie startu rosyjskiego lądownika księżycowego Łuna 25. Oficjalnym powodem jest konieczność skorygowania oprogramowania dalmierza i radaru dopplerowskiego DISD-LR, który jest kluczowym przyrządem do przeprowadzenia miękkiego lądowania. Kolejny okres startowy sondy został wyznaczony na okres lipiec-sierpień 2023.

Przelot sondy Lucy obok Ziemi

Dokładnie rok po starcie - w niedzielę 16 października - o godzinie 13:04 czasu polskiego amerykańska sonda kosmiczna Lucy przeleciała w odległości około 350 kilometrów od powierzchni Ziemi, realizując tym samym manewr wsparcia grawitacyjnego. Do największego zbliżenia do naszej planety doszło pomiędzy północnym wybrzeżem Australii a południowo-wschodnim wybrzeżem Borneo.

Perseverance pobrał trzynastą próbkę rdzenia skalnego

W niedzielę - 2 października 2022 (575 dzień marsjański) - łazik Perseverance pobrał z wychodni skalnej "Amalik" trzynasty rdzeń skalny, któremu nadano nazwę "Shuyak". Wcześniej 26 września (Sol 569) za pomocą specjalnego przyrządu zeszlifowano wierzchnią, zwietrzałą warstwę z tej skały, następnie w kolejnych dniach wykonano analizy porównawcze składu za pomocą przyrządów SHERLOC, PIXL, WATSON. Użyto również instrumentów SuperCam (laser) oraz kamery Mastcam-Z.

Sonda Juno przeleciała obok Europy

29 września br. o godzinie 11:36 czasu polskiego amerykańska sonda Juno przeleciała w odległości 352 kilometrów od powierzchni najmniejszego księżyca galileuszowego - Europy. Sonda wykonała zdjęcia powierzchni tego księżyca o wysokiej rozdzielczości przestrzennej, zbadała jego skład powierzchniowy, jonosferę oraz oddziaływanie w polem magnetycznym Jowisza. 

33 lot Ingenuity w atmosferze Marsa

W sobotę - 24 września br. (Sol 567) - helikopter marsjański Ingenuity wykonał swój trzydziesty trzeci lot w atmosferze Marsa (piętnasty w 2022 roku!). Start miał miejsce około 16:18 lokalnego czasu słonecznego na Marsie - pojazd zgodnie z planem wzbił się z lądowiska Airfield W na wysokość 10 metrów, po czym z prędkością 4,75 m/s wykonał lot w kierunku zachodnim, gdzie wylądował na nowym lądowisku Airfield X. Łącznie w trakcie 55,2 sekund lotu helikopter pokonał dystans 111 metrów.

32 lot Ingenuity w atmosferze Marsa

W sobotę - 17 września br. (Sol 561) - helikopter marsjański Ingenuity wykonał swój trzydziesty drugi lot w atmosferze Marsa (czternasty w 2022 roku!). Start miał miejsce około 15:45 lokalnego czasu słonecznego na Marsie - pojazd zgodnie z planem wzbił się z lądowiska Airfield V na wysokość 10 metrów, po czym z prędkością 4,75 m/s wykonał lot w kierunku zachodnim, gdzie wylądował na nowym lądowisku Airfield W. Łącznie w trakcie 55,3 sekund lotu helikopter pokonał dystans 94 metrów.

Sonda DART uderzyła w Dimorphosa

Po 10-miesięcznej podróży w przestrzeni kosmicznej, amerykańska sonda DART (Double Asteroid Redirection Test) zgodnie z planem uderzyła w Dimorphosa, księżycową planetoidę krążącą wokół Didymosa. Wydarzenie miało miejsce 27 września o 1:14 czasu polskiego i było pierwszym testem obrony planetarnej, która polega na wyprzedzającej zmianie orbity planetoidy, w celu uniknięcia jej późniejszego zderzenia z Ziemią.

5 lat temu zakończyła się misja sondy Cassini

Pięć la temu - 15 września 2017 roku - prawie 20-letnia misja sondy Cassini przeszła do historii. W tym dniu o 12:30:50 czasu polskiego sonda poruszająca się z prędkością około 123 000 km/h weszła w górne warstwy atmosfery Saturna (około 1900 kilometrów ponad widoczną warstwą chmur Saturna). O 12:32:00 będąc już na wysokości około 1500 km ponad chmurami nadała ostatni sygnał radiowy (który prawie półtorej godziny później odebrano na Ziemi). Kilkadziesiąt sekund później sonda zapewne uległa całkowitemu zniszczeniu w wyniku rosnącej temperatury i przeciążeń.

Problem z CAPSTONE po manewrze TCM. Aktualizacja 15.09.2022

W czwartkowy wieczór - 8 września - niewielki próbnik księżycowy CAPSTONE wykonał planowy trzeci manewr korekty swojej trajektorii TCM-3. Niestety w trakcie pracy silniczków doszło do jakiejś anomalii, z powodu której sonda nie nawiązała łączności z Ziemią. Obecnie kontrolerzy misji pracują nad nawiązaniem łączności i rozwiązaniem problemu.

LICIACube odłączony od sondy DART

W poniedziałek 12 września br. o godzinie 1:14 czasu polskiego niewielki CubeSat "LICIACube" został odłączony od sondy DART i rozpoczął swój samodzielny lot. Potwierdzenie pomyślnego przebiegu tej operacji dotarło do centrum kontroli misji o 2:04.  Tuż po odłączeniu niewielka sonda rozłożyła swoje baterie słoneczne, a następnie rozpoczęła aktywowanie i testowanie swoich systemów.

Trzynasty przelot Parker Solar Probe w "pobliżu" Słońca

6 września 2022 sonda słoneczna Parker Solar Probe po raz trzynasty przeleciała w pobliżu Słońca. Największe zbliżenie sondy do powierzchni Słońca (8,5 milionów kilometrów) miało miejsce o godzinie 8:12 czasu polskiego - sonda poruszała się wówczas z prędkością 586 850 km/h. Jest to już czwarty z kolei tak bliski przelot tej sondy obok naszej gwiazdy - pierwszy (rekordowy pod względem prędkości) miał miejsce 21 listopada 2021, drugi 25 lutego 2022, natomiast trzeci 2 czerwca br.

31 lot Ingenuity w atmosferze Marsa

We wtorek - 6 września br. (Sol 550) - helikopter marsjański Ingenuity wykonał swój trzydziesty pierwszy lot w atmosferze Marsa (trzynasty w 2022 roku!). Start miał miejsce około 15:45 lokalnego czasu słonecznego na Marsie - pojazd zgodnie z planem wzbił się z lądowiska Airfield U na wysokość 10 metrów, po czym z prędkością 4,75 m/s wykonał lot w kierunku zachodnim, gdzie wylądował na nowym lądowisku Airfield V. Łącznie w trakcie 55,6 sekund lotu helikopter pokonał dystans 97 metrów.

Sonda DART sfotografowała Didymosa

Kamera DRACO znajdująca się na pokładzie sondy DART po raz pierwszy uchwyciła światło Didymosa - planetoidy wokół której krąży jej niewielka księżycowa planetoida Dimorphos. 27 września sonda celowo zderzy się z Dimorphosem powodując niewielką zmianę jego orbity. Będzie to pierwsza testowa misja obrony planetarnej, która polega na wyprzedzającej zmianie orbity planetoidy, w celu uniknięcia jej zderzenia z Ziemią.

45 lat temu rozpoczęła się misja Voyagera 1

45 lat temu - 5 września 1977 roku o godzinie 14:56:00 czasu polskiego - z platformy startowej LC-41 Cape Canaveral Air Force Station wystartowała rakieta nośna Titan IIIE z sondą Voyager 1 na pokładzie. Dzięki wykorzystaniu szybszej trajektorii Voyager 1 wyprzedził swoją bliźniaczą sondę i jako pierwszy przeleciał obok Jowisza (1979) oraz Saturna (1980). Obecnie Voyager 1 jest najbardziej oddaloną od Słońca sondą kosmiczną - znajduje się w odległości ponad 23,5 miliardów kilometrów od Słońca i kontynuuje swoją misję międzygwiezdną.

Trzeci przelot Solar Orbiter obok Wenus

W niedzielę - 4 września - o godzinie 3:26 czasu polskiego europejska sonda słoneczna Solar Orbiter przeleciała w odległości około 6420 kilometrów od powierzchni Wenus, realizując tym samym manewr wsparcia grawitacyjnego. To już czwarty manewr wsparcia grawitacyjnego: dwa pierwsze - z Wenus - miały miejsce 27 grudnia 2020 i 9 sierpnia 2021, a ostatnie - z Ziemią - 27 listopada 2021.

CAPSTONE w apogeum swojej orbity BLT

26 sierpnia br. o godzinie 21:35:52 czasu polskiego niewielki próbnik CAPSTONE (Cislunar Autonomous Positioning System Technology Operations and Navigation Experiment) znalazł się w apogeum swojej orbity: osiągnął odległość 1 531 949 km od Ziemi. W tak dużej odległości od Ziemi grawitacja słoneczna powoduje stopniowe zwiększanie perygeum orbity CAPSTONE. Od tej chwili próbnik będzie zmierzał już bezpośrednio w kierunku Księżyca.

Miesiąc do zderzenia sondy DART z planetoidą

Za miesiąc - 27 września o godzinie 1:14 czasu polskiego - sonda DART (Double Asteroid Redirection Test) zderzy się z niewielkim obiektem Dimorphos, który orbituje wokół znacznie większej planetoidy 65803 Didymos. Będzie to pierwsza testowa misja obrony planetarnej, która polega na wyprzedzającej zmianie orbity planetoidy, w celu uniknięcia jej zderzenia z Ziemią. Uprzedzając pytania: układ Dimorphos-Didymos nie stanowi zagrożenia dla Ziemi.

30 lot Ingenuity w atmosferze Marsa

W sobotę - 20 sierpnia br. (Sol 533) - helikopter marsjański Ingenuity wykonał swój trzydziesty lot w atmosferze Marsa (dwunasty lot w 2022 roku i drugi w sezonie zimowym!). Start miał miejsce około 16:08 lokalnego czasu słonecznego na Marsie - zgodnie z planem pojazd wzbił się z lądowiska Airfield U na wysokość 5 metrów, następnie z prędkością 0,5 m/s przesunął się o 2 metry i wylądował (to samo lądowisko - Airfield U). Łącznie lot helikoptera trwał 33,3 sekundy.

Kolorowe zdjęcia Jowisza z JWST

Zespół naukowy Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba zaprezentował - tym razem kolorowe - zdjęcia największej planety Układu Słonecznego - Jowisza. Zdjęcia wykonane w bliskiej podczerwieni przez kamerę NIRCam ukazują burzliwą atmosferę tej planety (w tym Wielką Czerwoną Plamę), zorzę polarną w okolicach biegunów Jowisza, jego słabo widoczne pierścienie, dwa niewielkie księżyce - Amaltea i Andrastea - oraz odległe galaktyki w tle.

45 lat temu rozpoczęła się misja Voyager 2

45 lat temu - 20 sierpnia 1977 roku o godzinie 16:29:00 czasu polskiego - z platformy startowej LC-41 Cape Canaveral Air Force Station wystartowała rakieta nośna Titan IIIE z sondą Voyager 2 na pokładzie. Dzięki wykorzystaniu wyjątkowo rzadko występującej konfiguracji orbitalnej planet, sonda wykonała przeloty obok Jowisza (1979), Saturna (1981), Urana (1986) oraz Neptuna (1989). Obecnie Voyager 2 jest najstarszą działającą sondą kosmiczną, znajduje się w odległości ponad 19,6 miliardów kilometrów od Słońca i kontynuuje swoją misję międzygwiezdną.

Misja sondy Lucy - Polymele ma własny księżyc!

Sonda Lucy będzie niewątpliwie rekordzistką pod względem ilości odwiedzonych w trakcie misji planetoid: dotychczas było ich osiem. Ostatnie odkrycie zwiększa ich liczbę do dziewięciu - w trakcie prowadzenia obserwacji księżyca trojańskiego Polymele, członkowie zespołu naukowego sondy Lucy odkryli, że planetoida ta ma swój własny księżyc.

Montaż sondy Europa Clipper nabiera tempa

Chociaż na start amerykańskiej sondy Europa Clipper trzeba poczekać jeszcze ponad dwa lata, inżynierowie i naukowcy pracujący przy tej misji nie mają chwili wytchnienia. W ostatnim czasie inżynierowie w Langley Research Center zakończyli testy ponad 3-metrowej anteny wysokiego zysku (HGA), a naukowcy z Johns Hopkins APL przekazali do JPL dwa instrumenty naukowe przeznaczone do zamontowania na pokładzie tej sondy.

Nowa nazwa i logo misji Hayabusa2

Po dostarczeniu kapsuły z próbkami planetoidy Ryugu na Ziemię 6 grudnia 2020 roku, sonda Hayabusa2 rozpoczęła swoją nową misję. Do chwili obecnej ta misja rozszerzona znana była po prostu pod nazwą Hayabusa2 Extended Mission - obecnie nazwa brzmi Hayabusa2 ♯ (lub Hayabusa2 Sharp), gdzie ♯ jest krzyżykiem - muzycznym znakiem chromatycznym podwyższającym wysokość dźwięku o pół tonu.

Dwunasta próbka rdzenia skalnego pobrana

W środę - 3 sierpnia 2022 (516 dzień marsjański) - łazik Perseverance pobrał z kamienia "Wildcat Ridgr" dwunasty rdzeń skalny, któremu nadano nazwę "Bearwallow". Pierwszą próbkę z tego głazu pobrano 27 lipca br. (Sol 509). Wcześniej 21 lipca (Sol 504) za pomocą specjalnego przyrządu zeszlifowano wierzchnią, zwietrzałą warstwę z tej skały, następnie w kolejnych dniach wykonano analizy porównawcze składu za pomocą przyrządów SHERLOC, PIXL, WATSON. Użyto również instrumentów SuperCam (laser) oraz kamery Mastcam-Z.

10 lat Curiosity na Marsie

Dziesięć lat temu - 6 sierpnia 2012 roku - do Marsa dotarł łazik Curiosity. Cała sekwencja lądowania przebiegła zgodne z planem i o 7:17:57 czasu polskiego koła łazika zetknęły się z powierzchnią krateru Gale, w miejscu o współrzędnych 4,5895 °S i 137,4417 °E. Informacja o pomyślnym lądowaniu dotarła do centrum kontroli misji po niecałych 14 minutach. Lądowisko znajduje się tylko 2,4 kilometra od planowanego miejsca docelowego - było to wówczas najdokładniejsze ze wszystkich dotychczasowych lądowań na Marsie (rekord został pobity w czasie lądowania łazika Perseverance).

Pierwsza południowokoreańska sonda księżycowa wystrzelona

W piątek 5 sierpnia 2022 o godzinie 1:08:48 czasu polskiego z platformy startowej SLC-40 Cape Canaveral Space Force Base wystartowała rakieta nośna Falcon 9 z pierwszą południowokoreańską sondą księżycową Danuri na pokładzie. 40 minut i 16 sekund po starcie, sonda odłączyła się od drugiego stopnia rakiety i znalazła się na księżycowej trajektorii balistycznej (właściwie to nadal orbita wokółziemska o wysokości 245 na 1 239 000 km i nachyleniu  29,6°). Około 2:40 kontrolerzy misji, poprzez stację DSN Canberra odebrali pierwszy sygnał radiowy z sondy.

Galaktyka Koło Wozu w obiektywie kamer JWST

James Webb Space Telescope sfotografował Galaktykę Koło Wozu, która znajduje się w odległości około 500 milionów lat świetlnych, na tle gwiazdozbioru Rzeźbiarz. W galaktyce tej toczą się obecnie intensywne procesy gwiazdotwórcze, które są ewidentnym skutkiem zderzenia z inną galaktyką w odległej przeszłości. Można zauważyć, że podobne procesy zachodzą również w znacznie bardziej oddalonej galaktyce po lewej.